Avatar

CAPÍTULO #08 Bordado Contemporáneo con Minia Banet

DA NÉBOA Podcast

Presentado por

DA NÉBOA

.📸🎬 Minia Banet, fotógrafa, bordadora y fundadora de Studio Variopinto, transforma imágenes y recuerdos en piezas bordadas con alma.

En este episodio de Da Néboa Pódcast, hablamos de procesos creativos, inspiración, formación artesanal y del bordado como medio artístico, narrativo y político.

🪡 Desde su taller en Santiago de Compostela, Minia mezcla cine clásico, cultura pop y técnicas de bordado aprendidas en Maison Lesage para crear bastidores que hablan, emocionan y conectan.

🎧 Disponible en Spotify, Apple Podcasts y YouTube.

🔍 EN ESTE EPISODIO CONOCERÁS:

Cómo surge Studio Variopinto y el bordado como vía de escape.

El paso de la fotografía al arte textil como lenguaje propio.

Qué implica enseñar, crear y vivir del bordado hoy.

Su experiencia en Maison Lesage y su visión del bordado contemporáneo.

El equilibrio entre emprender, crear y no dejarse atrapar por el “síndrome de la impostora”.

🎙 Da Néboa Pódcast es un espacio de conversación a fuego lento con los y las artesanas que transforman Galicia desde la creatividad.

👉 Dale al play, comenta, suscríbete y comparte para apoyar la artesanía gallega y quienes la hacen posible.

🌐 Encuentra más contenidos en nuestras redes y web oficial.

Momentos destacados:

00:00 ¿Quién es Minia Vanet? Descubre cómo una bordadora reinventa la artesanía gallega.

07:51 Premios y reconocimientos: ¿Cómo impulsan la carrera de una artesana del bordado?

10:08 De la aguja a la pantalla: Stop Motion y Prime Video, los hitos que transformaron su trayectoria.

16:12 Síndrome del impostor: Estrategias para crecer como creadora y emprendedora.

22:33 ¿Artesana o artista? El debate que define el futuro del bordado contemporáneo.

27:53 ¿Cuánto vale tu trabajo? Cómo poner precio a la artesanía y el bordado.

33:10 Redes sociales y artesanía: Cómo equilibrar visibilidad y productividad.

36:25 Visibilidad y futuro: Cómo planificar el crecimiento de tu proyecto artesanal en los medios.

Transcripción

Danéboa, conversaciones con creadores. Te doy la bienvenida al podcast donde nos adentramos en la espesura de la creatividad de los artesanos y artesanas gallegas. Una conversación a fuego lento, sin prisas, profundizando en el arte, la artesanía y la cultura de quienes dedican su vida a la creación artesanal. Soy María Gómez Domínguez, especialista en comunicación y marketing cultural. Y aquí comienza un nuevo viaje hacia la inspiración. Hoy, comíñe a Vanette, artesana del bordado. Mi ni a vanet es la fundadora de estudio variopinto, un homenaje al bordado contemporáneo, la combinación equilibrada de cine, botánica y bordado, queda como resultado bastidores creativos y especiales. Galardonada Colaveca el hoy gesto en 2019 por la Fundación Artesania de Galicia y reconocida con el segundo premio en el octavo versione atisen organizado por museo Tisen en 2020, Minia forma parte de la nueva generación de artesanas que están llevando el bordado a otro nivel, explorando nuevos caminos y formatos, actualizando y modernizando una técnica que en realidad no tiene límites. Formada en la escuela Parísina Maison Lesak, dirigida por los guardadores de Chanel, imparte desde hace tiempo sus propios talleres de Se quieres conocer a Minia en las distancias cortas, te invito a esta nueva conversación, danewa. Bienvenida, Minia. Gracias. Que guay tenerte aquí, además, bueno, que nos conocemos desde hace años. Bastante, sí. Y bueno, tenerte en el taller, tenerte en el saloncito danewa, pues es un placer. Pues un placer para mi también, muchas gracias. Bueno, me gusta empezar siempre por la pregunta del millón. ¿Quién es Minia? ¿Quién es Minia Vanette? Potser jo... A veure, ara em decim com a bordadora si me preguntes per mi trabajo, aunque em em va començar a fer fotos i a fer fotografe. Però, ara mateix em decim com a bordadora. Bàsic, eh? Però, en realitat, quan em van començar a mostrar-te al món, digamos que crees la marca estudióvario-pins. ¿Por qué estudióvario-pinto? ¿Qué significa que et quiera estar a transmitir con esto? Pues mira, el nombre viene por mi madre, porque yo empecé haciendo ganchillo. E então, queria buscar una marca, a ponerle un hombre a lo que estaba haciendo. E mi madre me sugurió que le pusiese vario pinto, porque me dijo, "No sabes dentro de X años lo que vas a estar haciendo y ese nombre te va a permitir hacer lo que te de la gana y que no se asocia una cosa concreta". Então, por eso empecé a llamar vario pinto. E de hecho, eso empecé haciendo ganchillo, aca vezendo bordado, osea que al final, pues, ese nombre corrector, yo creo, -Para què termineix? -El final es plata a forma, per partir d'aquí començar a desenvolupar i desplegar tu creativitat. No tenia... Fue un poco... No tenia intenció d'acabar treballant d'això, ni de veure't si una marca creixia un poco total, però... Bueno... -Això és molt poc. -I les coses se treballen, perquè sí, si ho llevas... Quan empieces con el bordado? Com el bordat em va començar 10 o 11 anys. O sea, com 2014 i 2015 em va començar fent provar, aprenent punts per vídeos de YouTube, amb llibres i tal. I em va començar un curs online de la senyora Talilo, que és una abordadora. I ja m'he canviat completament la visió que tenia. I acabé com acabé. Estava... És un recorrido de bastant de temps. i de consistència, en decidir-ho, i, quizás, em piezo por aquí, però ara em posiciono en hacer este tipo de producto, i de péssas. Antes de entrar en Masarina, que ara vam a conocer toda tu historia, en què estàs metida, deixa-me un spoiler para estos primeros minutos de entrevista, algo que luego podamos entrar más en detalle. A ver, es que ahora justo me fides, este hace una cosa de la que no puedo hablar, a no ser que esto se publica M'ha tardat. Però estic un proyito que ja veig de 5 meses. I clar, no ho puc dir a un porca. No és que et la tancarà prohibíssim, però no ho vull agafar. No s'ha de saber tot. No puc parlar de ell, doncs no hi heu de centrar en això. I sempre estic fent producte per a tindres, donar talleres i preparant ferries que veig a tenir en verano. -Vale? -Voy a intentar tirar-te de la lengua No sé si és una cosa que significa para ti ese momento, o que empieza a abordar, a ganchillar, y a trabajar con las manos. -Pues todo, absolutamente, porque hay cara trabajada de fotógrafa y trabajaban digital, entonces pasaban bocollón de horas en el ordenador. Y el cuerpo me pedía hacer algo con las manos, alejarme las pantallas completamente y como siempre me había gustado muchísimos las monólias de San General, empecé probando con el ganchillo, me enganche un montón, pero de repente apareció el bordado, aprendí a bordar sobre las piezas que hacía de Ganchillo. Ahí, como que me hizo clic, dejé abandonado el Ganchillo por completo, de vez en cuando lo retomo, pero el bordado fue como que me pasió no por completo. Nunca me había pasado con ninguna otra técnica. Pero pedí al cuerpo, vamos. Cuando empiezas a controlar la técnica, que al final imagino que haya era toda la fase de aprendizaje, empiezas a pensar, en crear tus propios productos. i decíamos ya en el editorial, que el cine y la botànica son como esos dos ingredientes que no faltan y que están en tus piezas en tus productos. Pero como llegas a ello, como decide eso, yo voy a empezar a hacer este tipo de bastidores, voy a poner el cine en el centro, voy a poner. Cuéntame un poco esa parte de desarrollo creativo. El cine me ha pasado por completo, a través de pequeñitas, me encantó. Y aunque empecé la primera fotografía que borde fue una fotografía de mi madre cuando la pequeña para regalarse a la por su cumpleaños. Me pasó viendo la película de T que ya la había visto 340.000 millones de veces. Y un día viendo la otra vez en la escena de la Luna siempre contó lo mismo por es que fue tal cual. Viendo la escena de la Luna cuando la bicicleta está volándome la imaginé en un bastidor circular. Me parecía que podían cajar súper bien. Entonces ese mismo día después de ver la peli me tiró un trozo de tela en la impresora a ver si era capaz de... a ver si funcionaba y si se imprimia. E se imprimió, y entonces ya fue como madermia. O sea, voy a poder bordar todos los fotogramas que estoy me imagines. - Que guai. - Y me enganche totalmente. Luego la de "Emprosora" murió, también lo conto siempre, porque al final... No tenía ni idea de lo que estaba haciendo, era como voy a probar a ver qué pasa y metía la tela sin fijar, entonces bueno, al final nada. Pero ya como el tiempo fui aprendiendo, cómo hacerlo bien, entonces nada. Continué, va, todo. I la botànica, perquè al final no en totes, però veiem, per exemple, les fets que hi ha, com flores, sempre o al món element. Me gusta mucho, sempre me gustó, me encantaban sempre les il·lustracions antigues botàniques. I em sembla que hagi hagut un conjunt com molt bonic. No la fotografia, una escla d'aquest botànica, i després el bordat és molt típic, també, també en bordar elementes flora, les plantes i tal, tot és bon, un poc per allà. També em prenen moltes punts, fent bordades de flores, Entonces, al final, por el bueno. Decíamos en el enelitorial que en el 2019 te concede en la beca al ojesto de Fundación Artesana de Galicia, pero después en el 2020 obtienes este premio del Tisen. ¿Qué supone para ti estos reconocimientos ni a lo que han supuesto? Pues, bueno, la beca al ojesto, que no me las paraba baranada, ahora más yo me presente, yo acababa casi de entrar en Artesana de Galicia. E a Solicité porque había una escuela en París, donde se enseña un tipo de bordado que no... Ahora, lo puedes aprender en España en otros sitios, pero en ese momento, no era muy accesible en otros lugares. E, entonces, me interesei a Solicité para esa escuela porque me parecía que podía ser interesante. Es una escuela de alta costura, entonces to aprendes a hacer bordado para alta costura. Nada, me la concedieron, fui, a un tengo que terminar, la formación, porque claro, nos pilló justo la pandemia. Entonces lo tuve que posponer. Y luego, es una escuela que es un poco... Bueno, al final tendría que irme como más de un mes a París. Yo tampoco me puedo permitir estar un mes viviendo de la ir. En París, aunque tenga la beca de formación, al final tienes que pagarte el resto de cosas. Claro. Entonces lo que hice fue hacer la iniciación, que sí que la hice. Y aprendí un montón, me costó una barbaridad, porque me pareció súper difícil, pero me encantó. Y ahora tengo que volver. Entonces, no sé, aún no tengo la fecha segura, pero seguramente vuelva a finales de verano, o si no ya para principios de 2016. Y luego lo del Tisen me encanta, porque es un concurso que consiste en ellos plantean que tú hagas versiones de sus cuadros, entonces cada X tiempo sacan una convocatoria y te dan a escoger entre 5 cuadros. Y poder reinterpretarlos con cualquier técnica, a pues hacer colas, a hacer bordado pintura, lo que sea. Y de repente un día lo vi, Y fue como, de repente, tenía una motivación tremenda. Saben, en cambio, el tema de poder interpretar los cuadros y me empecé a presentar a todas las ediciones que hacían. No sé, era como... Ya no pensando en ganar ni hacerla, sino en el proceso que disfrutaba tanto, no, haciendolo. Y me dieron un segundo premio. Ahora, por edad, ya me puedo seguir presentando, pero yo lo sigo haciendo. No me presento oficialmente, pero sigo haciendo las versiones porque me parecen una cosa muy creativa. -Creativamente, te parecen una motivación. -Sí, sí. -Creativamente, sí. -Sí, sí. Hi ha algun altre moment en aquesta trayectoria que diga, "Estou a mi a mi un antifundescues, "almejor algun projecte o en cargo que recuerdes, "algo que ja ha sido muy especial". Segur que hi ha moltes, però a l'any que té vingalament. Doncs mira, dos en concret, que és el que m'encantaria que m'agradaria sucedir a l'1 de l'1. Travèiem en dos projectes de animació com bordal, que és una cosa que a mi m'ha apeteixi molt a fer. I un oi per fer una felicitació, una vidaña de l'empresa acciona, Entonces me llevaban a algum estúdio de animación a este ombosion que no lo dije antes, pero yo cuando estoy de fotografia estudió porque lo que realmente me interesa ver a animación estúdio. Entonces caro cuando me llamaron para este proyecto, dije, "decia boi gratis". O sea, no me pagueis porque yo voy a ir al estudio de animador que tiene un golla por corto que hizo brutal. O sea, era un tío muy profesional e tal. Entonces yo dije, "bueno, me van a pagar porque me están contratando, porque no se sabe que iria gratis a verlo, por solo disfrutar del proceso. Me encantou, bastante intenso, porque, caro, nunca había trabajado algo así, no sabía como iba a ser. Fue una semana de robaje, todos los días, pues 13-14 horas, caro, estou mojón, tu haces un punto de bordado, yo saca una foto, tu haces otros, saca una foto, y así, hasta que acabé. Era un minuto de vídeo, pero caro te lleva, é su montón. Me encantou, la experiencia. Y luego, justo en esa misma semana, me llamaron para hacer la cabecera de una serie de preinvídeo que se llama "Dias mejores" que querían que hiciera bordoos tambien sobre fotografia e claro me salieron esos dos trabajos, el mismo meis y yo, y ya mas era, prena vida, que estaba yo montando de trabajo pero yo esto no puedo rechazar porque seguro que no me va a volver a pasar en la vida, entonces bueno, es una oportunidad y entonces me encantaron, la verdad fue de los proyectos mas sobre todo, de esto me hubo hecho en el primero me encantaria volver a hacer algo asi I, bueno, de hecho, tengo pensado hacer yo algún casa. Ahora que tengo un poco de conocimiento, tengo poquitos, pero bonir yo probando para meter un poco más. Más en esa línea, ¿no? Yo te va a decir, primero hacemos ya que carta los reyes, petición, proyectos de este tipo, porque, a final, entiendo que el final viene de un trabajo producto, piezas, incluso que ya, bueno, lo que decíamos con los reconocimientos no en los premios, los encargos personalizados que también puedes hacer, Pero al final te gustaría hacer ese tipo de proyectos con más peso. Me gusta lo que hago también, si gustando hacer bastidores, pietas en general, me gusta probar muchas cosas en realidad. Pero la animación, la verdad, es que es una espinita que tengo ahí que me encantaría poder desarrollar un poquito más. A ver si tengo suerte. Seguramente sí, me voy a llevar. En este recorrido, ¿qué hay ese aprendizaje o ese momento que diré això, m'agradaria no volver repetir-lo nunca más. Algo que recuerdes como una gran lección, que, como sabes, mucha gente que nos escucha, son nuevos artesanos o creadores para que lo tengan ahí como "uy". Aprendida a Géminia, lo anoto. A ver, tendría que pensar, tenia que verlo, pensó ya. O traerlo en esa respuesta. No sé, no sé, no sé, me ocurre nada concreto, pero vamos, que yo paso por muchas fases, de ver cómo yo no tengo ni idea, o sea, yo al final me dico a bordar, pero hay un montón de otras cosas que tengo que hacer para llevar a cabo todo, o sea, papeléos de la orquesta entena. Todo esto no se me da bien, entonces pues, burocracias, varias y cosas de autónomos, pues ahí he fallado algunas veces. Por ejemplo, yo he precipit cuando empecé, creía que podía hacerlo todo, o sea, creía no tengo dinero, tengo que hacerlo todo yo. Entonces, no tenía gestoria, no tenía tal, lo hacía todo yo, viviendo al límite pensando cualquier día, va a venir a cien, a ver, que es todo mal, no sé qué. Entonces, por ahí no me ha pasado nada, o sea, no me ha pasado nada gordísimo, pero sí que saqué de aprendizaje y es un consejo que lo de a la gente que es en cuanto puedas delegar esas cosas que no se te dan bien, porque... -Estás invertiendo un montón de enerreje. -Estás invertiendo un montón de enerreje. -Es que hay riesgos que al final. -Y me pasó también, por ejemplo, con la web, que yo tampoco tengo ni idea de diseño "No, no, el principal aliado para estar donde estás y tener la proyección que tienes. No sé nada tan poco exactamente que decirte, pero por ejemplo, haber tomado la decisión de primero dar talleres presenciales, que es algo que me costaba una barbaridad, porque yo tenía el síndrome de la imposto para total de cómo voy a dar yo clase, si yo aprendí de manera autodidácta no tengo ningún título de nada, me costó un montón de tiempo tomar la decisión de darlos i després el curs online, per exemple, amb domèstica que també memoria de la verhuit, perquè jo, bé, no em casarà en vídeo, intento evitar la exposició al màxim perquè me m'agrada la verhuita, i eren dos decisions de les meves que puc tomar lo de domèstica, per la proyència que té, al final, perquè llegué a moltíssima més gent que no havia llegat ni de broma, jo sola. I després, els teus presencials que me dan la vida, perquè és el que es genera en els grups que fem, És una mare vida. Lo disfrutes. Es el punto presencial, y también conocer las historias de las personas que se están acercando al bordado. Sí, sí, sí. Es que se genera una, o sea, es brutal, no? Porque la gente lo disfruto a un montón. O sea, y al final estás como una burbuja, y son cuatro horas detallar, pero como que no quieres que se acaben nunca. -A verdad, que está... -Que está muy bien. Que chulo. Comentaves el tema del impostor, el síndrome de la impostora, quiero rescatarlo aquí, va preguntarte por ello. Es algo que las emprendedoras que tenim aquí frente a No he de fer-ho. A veg Antes hablábamos de que a la hora de crear las piezas, el cine y la botánica son claves. Pero hay algo que sea para ti fundamental para encontrar inspiración. Cuando haces algo mejor, alguna pieza nueva o alguna obra más libre, hay algún lugar al que vaya, o algún recurso que te inspira especialmente. No especialmente, te volvería a decir el cine, porque al final sigo consumiendo muchísimo cine. Y luego también mis piran historias, por ejemplo, A veces, hay algunos bordados, casi todos los bordados, donde mujeres, casi todos, pero bueno, por ejemplo, esto ya fue como hace dos años, así que descubrí la historia de Vivian Mayer, que para que no la conozca, pusiera una fotógrafa, sin ser fotógrafa, porque ella no se considerava así, era niñera, trabajada de niñera, en Nueva York, como los años se senta, más o menos. Y entonces, mientras era niñera, se dedicó a hacer millones de fotos, guardaba los carrete sin revelar, y ahí se quedaron, entonces murió, y esos carretas aparecieron en una subasta de un trasteiro en Estados Unidos, un chico compró esa caja, reveló los carretes y de repente se descubrió, pues, a una de las mejores fotógrafas de siglo XX. Y a partir de ahí, pues, un montón de museos peleándose por por responder la obra de esta persona, entonces, ahí, eso me pareció super inspirador también. Entonces, al final, siempre hago como pequeño somenaje también, en, osea, también tiro mucho por ahí de hacer bat tido o bien escuchar música, o bien escuchar un podcast, o bien tener una serie cuando estoy bordando, porque el día de la paguna tenía de la tristeza, y me vivo bordando, sin ningún sonido y dijo, "stras", que yo cuando pese, no escuchaba tampoco much, "bordaba", y escuchaba el hilo pasar, que era como muy bonito, etc. Pero hace un montón de tiempo que siempre me ponía algo de fondo, y realmente, cuando yo empecé lo que me atrapó de la técnica, era que me desconectaba la mente completamente, entonces, bueno. Sí, se habla un poco de que es como una técnica de meditación. Sí, sí, es totalmente... ¿Ten encuentras esto en los talleres antes de comer? Sí, las propias personas que se están acercando al bordado buscan eso. Buscan ese... Yo creo que buscan eso. Bueno, no sé si todas, pero muchas buscan eso. Y además en los talleres también buscan estar en un espacio donde se pueda hablar de un montón de cosas, o sea, un espacio seguro, digamos. Se genera ahí como un buen ambiente de talento. Yo creo que la gente también sapunta por eso, también por compartir espacio con gente con tus mismos intereses. Pero sobre todo la desconexión, yo creo que sí. De hecho, muchas de las personas de los talleres Continuant el lloc abordant que seria recortar la tela o coserla, ponerlas partes atrás. Això és acabo de bordar i de boja la sepúdice quedarà així. I la sepúdica serà així, però a l'agrada que la acabo serà bonita. Però és el que més pereixen. O sigui, algun moment que ho parlem a l'arrega, que no sé si estàs tan i els planes de estudi o pinto, seria el que delegaria, és de primer. Bueno, i el que delegaria, sí, això de delegaria ser cura. I després de fer els envíos, preparar les càges, que tampoc tinc tants envíos, que no heu de fer tants envíos, però encara que t'ha de fer una setmana ja m'ha de fer. Perquè és com preparar càges. No em sembla entretenint. -Clar, ni creativament. -Ni creativament. Però no ho vaig contractar a ningú. Si contracta a algú, abans de fer això, contractaria a algú per a tots els papers, però, gràcies a tots els fills. -T'ha de deixar en part de la teva setmana. -Els té un exemple dejar, que tot això em preguntarà a algunes vegades de dejar que alguien borde. Que és una estupidez, perquè no és pintar, em refero... Dos persones, per a mi no hi ha d'hi borde igual, una o a la altra, però sí que podés llegar a fer-ho casidentic. I, a mi, m'he costat un horror, perquè s'hi he fet que no ho he fet jo, i no estic vendint com... Com que t'he paregint, que cada vegada et va ser tu i l'he esborgado, tu, cada ill, que estàis. Sí, m'he posat nerviosa, i no t'he dit que és tonteria total. De hecho, tu vén a una luna en pràctiques com una beca que nos dio una beca, una subvenció que nos dio a Orta Sánia de Galicia, que era para formar a una persona. I estuvo una chica en mi taller, y de verdad es la única la que le dejaría, no porque la hayan señado yo, sino porque es una persona que es increíble, pero es súper perfeccionista. Entonces, dejaría a mi trabajo en los manos completamente, pero así me cuesta un horror. Sí, bueno, yo creo que a mi me dice, "Estás preservando la pieza y que quieres que esté tu huella". Sí. De verdad es que no sé muy bien porque espero me cuesta un montón. Llegamos mi ni a una parte de la entrevista que ya es un clásico, que son las dualidades. Imagino que ahora sí la sabrán esto por ahí. Así que te voy a confrontar entre varias situaciones para que tú elijas donde te ves. Artesana o artista? Es que, de bof, porque claro, el concepto que tenemos de artista a veces no es muy positivo. -Es mi visión, pero... -No, no, no, no. -¿Pero cuéntame la? -Entonces, como que me cuesta un poco a lo mejor a mí, reconocerme como artista, porque no sé, exactamente qué significa artista para la gente. Pero también soy artesana, entonces no sé si decirte mi taímitad o quedarme con artesana, porque me da un poco de reparo llamar artista. -Vale, puede que esté la impostora por ahí. -Puedo también -Puedo también, pero también lo volviendo la impostora de mí, al rededor. -Vale, perfecto. ¿Emprende dora o empresaria? -Emprende dora. Bueno, es que empresario lo asocio como no sé, o magnate, que no tiene por qué, pero vamos, que no, no, emprendé duela totalmente. Arte, bu oficio. Arte y oficio, y yo creo que están entrelazados muchas veces, sí. ¿Y dónde ves más tus productos? ¿Se un una tienda o no una galería? Pues depende del... Se que no había... Se que no había... i no hi hagi unes coses que no es van dir. No ho sé. I què és el que m'he fet, què és el propós i et diries de bordar, de crear, de compartir amb l'última informació, de les talleres, què és el propos i què tens d'haver de dir. La tècnica no es perd la temps. És el primer, perquè... A veure, no ho ha perdut, però a més hi ha un bon punt que és espectacular. por ejemplo que se está bien me encanta. Quantes associadas el bordado a a a a a mantelería, a a a cosas de abuelas. Y ahora hay infinidad de bordados diferentes en soporte completamente distintos y está guai, que es una técnica milenaria y que la gente se está acishionando porque eso quiere decir que se va a preservar de por vida. Bueno, que ayudamos a que se preserve, por o menos. ¿Y cuando dejarías de hacer lo que haces? Es decir, ¿qué podría pasar que te diga "uf" Cualgues, el línor, el bastidor i me voy a plantar tomates. Sí, que és el que digo siempre, cuando deterto, mireu plantar tomates. Jo crec que no lo dejaríos, crec que econòmicament si m'és a mi em va veure en l'habilitat de treballar en otra cosa, però no dejaria de bordar. Creu? No lo sé, però tengo la sensació que no vaig deixar de bordar en mi vida, ser por trabajo, ser por afició, però és que, de fet, quan estic de vacaciones bordo. Esa yo, claro, es que era mi momento de descanso, mi jovi, mi todo, que a ver, me he trabajado, pero no me dejó de gustar ni un poquito. O sea, no me cansa en la vida. Entonces, si me fue semal, pues porque al final no siempre veo bien. Entonces, si tuviera que dedicar otra cosa, me dedicaría otra cosa por dinero, pero seguiría abordando. Te va a gustar la pregunta que te dejó el enaferro, no se última invitada, no? Para el final, tienes que quedaros hasta el final para que... responder a la pregunta de Helena. ¿Y qué dirías negocio o forma de vida? -A forma de vida, completamente. Yo creo que ya con lo que acabo de responder ahora, queda un poco más que claro. -Más que claro, más que claro. Bueno, en lo comentabas ahora, ¿no? El verdadero está viviendo un buen momento y bueno, en la artesanía quizás también. Pero ¿crees que la gente está dispuesta valora de verdad? Está dispuesta a pagar lo que tiene que pagar por un trabajo artesano o en tu caso ¿Cuántas he encontrado a mejor constitucciones de tener que justificar el precio de tus productos? Sí. O sea, me he encontrado con situaciones así, un montón de veces. Cada vez menos sí que es verdad que noto que cada vez la gente lo valora más y se muerde más la lengua antes de hablar. Porque hace años… creo que sigue pasando, pero hace años sí que a lo mejor en alguna feria me vayan la obligación de estar constantemente explicando y justificando. que no es que esto cuesta, porque tal, o gente que no lo valoraba. Pero yo creo que cada vez está más valorada, lo que pasa que tienes que dar con la persona adecuada. O sea, siga viendo de todo, siga viendo gente que no le va a dar ningún valor y gente que la valor es muchísimo. Pero sí que te da la sensación de que hay más gente que lo valoras. Sí, porque desde que yo empecé hasta ahora, lo noté en una barbaridad. Por menos en los casos que me han pasado a mi concreto de estar inmercado o sota, si no te un cambio de atitud. Falta un mucho por hacer, pero bueno, ya se va notando la verdad que sí. Y a la hora de poner los precios, porque esto es un temazo para todo el emprendedor, creador y artesano, por supuesto, ¿cómo te enfrentaste a esto? ¿Cómo lo llevas ahora? Porque al final, imagino que no sería lo mismo cuando empezaste, que ahora la hora de establecer el precio de un producto terminado o a lo mejor de un encargo como los que nos contaba antes. Pues me enfrente mal, porque al principio regalaba mi trabajo directamente. ella, quan vaig començar a bordar, que no estava d'altem autonòs, sinó que bordava perquè sí, i d'acord, i ara a mi em pedia una piensa com no havia de por medio ni nada, perquè era coses entre amigos com qui em diuen, jo he venit coses casi regalades, que ara penso i dic a mi. Però costa molt posar-la, o sigui, per exemple, no ho heu fet les hores de treball. Segur que pieza així, però quan és una piça grande, ho heu de contar les hores de treball, que no ho vaig venir a prendre a la piça, a no ver que encuentre a esa persona que valora tanto tantísima la tasaía que no va a comprar, que a veces pasa. Pero lo pongo muy malo. Al final nos cuesta mucho, me cuesta mucho, por ejemplo, cuando viene a alguna persona conocida y le tengo que dar un precio, me pongo... Una desconocia también, pero con una conocida me da hasta como más reparo, decirles que cuesta esto y ya estoy otra vez como justi dirán. Cuesta esto por qué tal, cuáles, no sé qué, pero hay gente que lo entiendo y gente que no. En mercados, no lo hago. Ahora viene a alguien y no lo valora. Y digo, no es la persona con la que yo tengo que estar a la broma. Porque a finate bien es abajo. Pero vamos, que no... Cada vez creo que pongo mejor los precios, porque me tengo más en cuenta, los rastos que tengo y tal, pero nunca llegaré a tener un precio justo. Creo. Y creo que me le pasa a más artesano. Sí, es que es una constante. Y es un tira de floja casi constante. Y luego también nos pesa mucho por lo que veo. Crec que té passat, el que té passant, és figre la frase que deia s'han de dir que no, lo saben, pero yo iría gratis. Claro, esa frase es una pasada, me pone los pelos de punta porque digo, "Wow, lo que hace es realmente te apasiona, pero al mismo tiempo también es una frase muy heavy, ¿no? Es como... Estamos dispuestos a todo, porque nos encanta lo que hacemos y estas personas, de alguna manera, lo saben. Entonces hay que poner un poco las bases de... Y hay que ponerse el límite es claramente. Y qué tal con la conciliación, cómo te llevas con eso. Tienes tiempo para a mí ni a o solo estás pensando 24 a 7 en varios pintas. El cuerpo me dio un avisito de que estás haciendo, porque al final tal. Y desde esa posición, sí que me estoy tomando a ver trabajo más o más. Son las otras que me gustaría, obviamente. Pero el fruto con mi trabajo también. Entonces, sí, hago un poco por contrarrestar, pero ahora sí que me tomo los años de semana a no ser que tenga talleres y tal, intento sacar porómenos un día del fin de semana para relajar. Bueno, estoy relajada en casa, no es ofer, y también estoy bordando, pero también como lo disfruto, pues es un poco complicado. Però sí, tinc molt... o sigui, m'està tomat moltíssim el més temps per a mi que anem. Estàs demanant, doncs, temps... Sí, perquè ara no hi fas la vida. I, per exemple, a mi t'agrada molt ser de l'un a talleres. No ho està a molts podre apuntar-me a talleres. I havia un moment que era com que no puc. O els d'oïll, o em poso a treballar en aquesta dia perquè hem de què tal. I de bojos que, al final, m'ha pateixi... M'està passant la vida i no estic fent una d'aquest... que treballar, aunque me guste. y la maternidad de Santos Planes, no? Lo ves viable, factible con tu día a día como... A ver, tengo compañeras artesanas que son madres y son capaces de compaginarlo, haciendo ultra mala várea de la vida porque yo no sé cómo lo hace. Yo no me veo porque es que yo no soy capaz de gestionarme a mí misma y mi tiempo ni nada y digo cómo haría yo, vamos, es que no me lo puedo imaginar. Supongo que al final, si llega al momento, lo consigues, pero a mí me genera como muchos tres, pensarlo. Porque no sé organizarme a mí, entonces bueno. Claro, y en ese sentido crees, ya no solo por contilar en temas de maternidad o no, crees que algo, alguna medida, alguna ayuda, al mejor no sé, desde la administración, desde algún espacio que como artesana te vendría bien, nos vendría bien, los artesanos pide, pide, por esa boca mi amor. Para la gente que es madre, vamos, O sea, no la hay, seguramente, y haga falta. Porque no concilian, no hay concilación, o sea, directamente. Y no sé, no sé qué pedir, hombre, es que se pueden pide muchas cosas por pedir. Pero a ver, dentro de artesanía de Galicia, por ejemplo, ya hay ayudas que bueno, que nos hacen bastante favor. Faltan cosas, seguramente, faltan un montón, pero bueno, que desde la Administración también, a veces se nos tienen cuenta, no tanto como deberías. Pero bueno, que sí que haya alguna cosa que se puede... Hombre sí, Carlos, por pedir que no quede. Claro, que no quede. Bueno, decíamos antes que muchas veces con las piezas, incluso buscas, ese homenaje a ar, ese cuidar, para eso me imagino que lo que son el trabajo en redes ha sido fundamental. ¿Qué peso tienen en la marca estoy variobinto y en tu marca personal al final? el contenido que creas, todo lo que compartes en redes, como las redes han sido clave para ti. Pues clave total, porque al final es un escaparate que no tengo de otra manera. Tengo una web que desquido completamente, porque apenas la actualizo, soy un desastreño, entonces al final siempre estoy como Instagram, no sé qué, que de igual algún día se va a acabar y todo mi trabajo lo estoy volcando ahí, como si no se estés en nada más, eso es un error. Pero a mí me dio la vida. Ahora no funciona igual. O sea, ahora me cuesta muchísimo más llegar a la gente, pero cuando yo empecé con la cuenta, era muchísimo más fácil. No había tantas trabas, no había publicidad, por ejemplo. Y ahora hay publicidad. Entonces, bueno, yo estoy agradecidísima a las redes, porque mi trabajo sale prácticamente todo de ahí. Todos los proyectos que me contactan, y tal, así siempre son a través de las redes sociales. Y luego que lo malo, pues que me tiro millones de horas, o sea, millones de horas por trabajo, porque subo contenido, pero también perdiendo el tiempo. -Quiero decir, claro. -¿Qué también? -¿Entras en la red y al final? -Claro. Entras en el bucle y luego, miro a veces, ahora me puse un límite porque un día medio por mirar, a ver cuánto tiempo había consumido, un solo día en Instagram y dije, "Dios míos, cari, pesas este tiempo, podía haber hecho yo, yo que sé, pues tres trabajos y un tal. I ara estic intentant limitar-me un peu, ja no publico tant, t'està publicant pràcticament totes les dies. Ara, vam en el perfil d'Instagram, igual publico cada mes, però també perquè és com ho fas per... No tinc tantes coses interessantes que comptar cada dia. No publicar totes les dies, perquè a final tens que treballar també, i tot això. I algunes altres erraments que ja han estat molt importants per tu visibilitat, per tu comunicació, no sé, algun espai concret, alguna col·laboració, ¿Alguna Fèria? Domestica que ja l'he dit que, al final, llego en públic moltíssim, i després, per exemple, el Festivalet, que és una Fèria que vull en la vida en Barcelona, que és meravellosa. Està com superbi enorganitzada, i també d'aquest visibilitat, i m'has aviat molt projectes de gent que va comprar el que va visitar-la, i m'agradaria també amb la baràcia entre companys, i també les tanc -No, sí, sí. -Això Lo que decía mostrame antes es que cada vez parece que se le da más importancia y cada vez tiene más visibilidad, pero nunca está de más recordar que hace falta más. Pero bueno, ya no solo los medios, sino que el bordado como hay como está en el boom máximo y hay tantísima gente bordando y cada vez bordando más, entre todos estamos dándole muchísima visibilidad. Muchísimas, bueno yo claro, porque por ejemplo mi alrededor de sociales sigo muchísimas bordadoras o mis alumnes, a finales, me da la sensació de que estamos a veces digo, somos unos pesadas, porque estamos todo el día abordado, porque yo me estoy rodeando de un círculo que es de bordado. Entonces, para mí es como que está muy presente, pero no sé si para el resto de la población será igual. Pero yo creo que cada vez sí que se le da más. Claro, pero en ese sentido, entonces quizás está siendo bastante nicho, o sea, bien trabajado en el nicho, entre la comunidad que ya estáis metida y quizás sí que a la falta, sacarlo más hacia afuera. No puc ser que sí, sí, sí. Però, bueno, que cada vez, jo crec que està... Perquè més hi ha molts tipus de bordadors, o sigui, hi ha gent de fer coses molt diferents. Per exemple, les que jo faig, hi ha gent també de fer coses com les que jo jo. I hi ha gent que jo hi ha una xica, per exemple, que borda faigades de dificils, hi ha gent que borda... Morales enormes, o sigui, a telàres, gigantes, pata. O sigui, que fins i tot és... És clar, anar-hi, si està passant moltes cítries, hi ha molts tipus diferents, por eso sí que siento que es verdad, lo vuelvo a repetir, que igual es mi visión porque yo estoy dentro del mundillo, entonces me da la sensación. Y como imaginas la artesanía en diez años, ¿cómo ves el recorrido que va a tener tanto la artesanía nacional como la artesanía gallega? Leoguras. Sí, leoguro un futuro, realmente, porque... Yo creo que está en un buen momento, tanto la nacional como la gallega, i cada vegada hi ha més gent, perquè jo conoc que hi ha gent que m'he preguntat, com et metis en artes i de galícia, m'he pogut recomendar com hi haurà per tal perquè estan començant un nou negoci relacionat amb els artes. Llavors, cada vegada més gent apuntant-se i el que dic ara és que cada vegada més gent valorant la de veritat, jo crec que sí que té molt bon futur. No sé què va passar d'entroditzar-se amb ella, però jo crec que cada vegada va millor. I qualsevol pròxim pas que va ser "Mini Abanel" de estudio Mario Pinto. No sé si desde el spoiler que hablábamos al principio. O al menos decirnos un poco porque... ¿En qué área esté basamente? ¿O vas a seguir por donde estás? No, voy a seguir por donde... A ver, voy a seguir por donde estoy. Lo que voy a hacer no es algo super innovador ni mucho menos. No lo voy a decir porque me da a que siga lo siento. Pero no, a ver, me gustaría, por ejemplo, lo que comentaba antes de hacer yo algo de animación. Eso sí que tengo intención de darle bastante caña. A ver qué sale, y que a lo mejor empiezo a probar en casa, me sale fatal. Y a lo que no lo hay de eso. Pero me quiero meter un poco por ahí. Haciendo yo cosas para mí, no trabajando con nadie, nada. Pero probar un poco y si sale bien, pues eso, intentar meterme un poco por ahí. Me encanta, mi nieve. Y estamos seando verlo. Cuando esto salga, pues no lo compartiremos. Y bueno, que la gente sepa que aquí hay algo que va a que está punto, que está puntito de cada melo de sacar de esa carmínea. Bueno, te voy a dejar, estamos llegando al final, se me ha hecho cortísimo. -Pretty small. -Sabe que siempre la última invitada te deja una pregunta a la nueva. Y en este caso, pues en el enaferro, te ha dejado una pregunta. Y es que te haga un poco introducción. -¿Qué es? -Ella dice que cuando llegue su hora de jubilarse, pues que ya le gustaría, pues no jubilarse. -Sí, por qué ya doy lo que hace. Entonces, la pregunta es cómo ves tú en ese momento de la jubilación y si quieres que dejadas de hacer lo que... -Lo que hace. - Pues ya está más que respondido de antes. O bien, no me jubilo, nunca. O si me jubilo, seguire bordando. Pero sin tener la presión y el estrés de tener que entregar en tal fecha, o sea, disfrutaré del bordado igual que lo hago ahora. Pero sin estrés. -Es impresión. -No creo que vaya a dejar de bordar. - Espero que no dentro de 10 años me vais diciendo, "Estoy a esta, y se es de bordalidad". - Yo te no creo. - Yo te convieso creo que si está pregunta, que me canto de cuando la dejó Elena, se le hicieramos a todos los que habéis pasado. - Por este sillón, creo que es. Y eso me parece, de verdad, no solo admirable, sino invidiable, salamente, porque estáis haciendo lo que se pasa. - Lo que nos gusta, claro. - Sí. - Y la última pregunta, mañana, la dejas tú, la dejas tú para la próxima invitada. - Yo he olvidado esto. - Ah, este de esta día. Bueno, ¿cómo sabes? Es dejarle una pregunta que quieras que nos responda la última invitada, porque eres la penúltima protagonista de esta temporada del Danema Podcast. Y bueno, tú dejas la última pregunta de la temporada y aéreo. Vale. Pues, de pregunto, si tiene algún, bueno, si ha tenido algún referente, que la haya ayudado a acabar decidiéndose por trabajar en la técnica en la que esté trabajando. Fantástico, mi ni opuesta ahí queda. Te he vuelvo a dar las gracias por venir. Muchas gracias. Sí, de un superplacé. Igual, pero. Y deseando ver todo lo que tienes en trebandos. Muchas gracias. ¿Por qué nos sentimos atraídas por lo artesano? ¿Será porque estamos cansadas de los seriados y de lo masivo? ¿Será porque hacer nuestra pequeña gran revolución cada vez que elegimos un producto creado sin prisas nos hace sentir bien? ¿Será porque lo auténtico sea lo que ha sido pensado con calma y fabricados inmoldes? Quizás solo necesitemos huir de vez en cuando, y lo artesano nos ofrezca las vías de escape directas a hacer la inspiración. Nos vemos en el próximo viaje, ya sabes, en un nuevo capítulo del Podcast, Danéboa. Danéboa Podcast es una iniciativa impulsada por el Ministerio de Cultura y el Gobierno de España. Gracias a las ayudas a proyectos profesionales impresariales y a la colaboración de la Fundación Artesania de Galicia, la primera temporada de Danéboa es una realidad. Nos encuentras en las principales plataformas audiovisuales de podcasting. Gracias por escucharnos. (upbeat music)
Leer más

Escúchalo ahora en

Últimas publicaciones del blog

The true importance of Cross-Promotion: multiply your podcast audience without spending on ads

The biggest challenge for any podcaster today isn’t creating good content, but...Leer más

8 Best Podcast Hosting Services in 2025: Comparison and Ultimate Guide

El podcasting es una de las formas de comunicación y entretenimiento más popul...Leer más

Podcast production costs: what are they?

Creating content comes at a high cost. It requires time, resources, tools, and...Leer más

Master StreamYard: The complete guide to professional live streaming

StreamYard StreamYard is a live streaming platform that works directly from yo...Leer más

Podfade: What it is and how to avoid it

Podcasting is an exciting and rewarding medium, but many creators face a commo...Leer más

How to normalize audio: professional techniques and step-by-step guide

Understanding audio normalization is essential for achieving balanced and prof...Leer más